(Foto: Henk Rietberg)
Geschichten vom Nachbarland
Geschichten von Glückstagen
Hoe zou een surrealist de vogel getekend hebben?
Op 21.11.1898 werd hij geboren. Vandaag, een paar dagen en vele jaren later, feliciteren we hem. Dat ligt aan het getal zeven. Dat was toch zijn geluksgetal. Daarom en uit het diepste respekt mag men de surrealist pas vandaag gelukwensen. Dat zou hij mooi gevonden hebben!
Hoe zou de kunstenaar de vogel geschilderd hebben?
Als een ding, dat weg vliegt?
Als een afbeelding van een vogel, die beslist niet zingt?
Hier een paar feiten uit zijn leven:
Studie aan de Akademie der schone Kunsten te Brussel. Hij leest Robert Louis Stevenson, Edgar Allan Poe, Maurice Leblanc en Gaston Leroux. Hij wordt verliefd op een mooie vrouw.
Beide zijn mensenvrienden, hun huis wordt kultureel trefpunt: Samen genieten van koffie met gebak, waardering van elkaar, inspirerende gesprekken. In de kring hoorden André Breton, Paul Éluard, Joan Miró en Hans Arp erbij.
Hij, zijn vrouw, hun onspektakulaire privéleven wekken onze nieuwsgierigheid. Verdiept men zich in dit paar, dan komen direkt enige huis-tuin- en keukenvragen:
Surrealisten schudden onze ervarings-, denk- en kijkgewoontes door elkaar. Zij mixen in hun werken toch de werkelijkheid met de droom. Zijn hun artefakten eigenlijk wel kunst? Zijn de veroorzakers ervan eigenlijk wel kunstenaars? Zijn surrealisten normale mensen? Kunnen normale mensen surrealisten zijn? Ben ik een surrealist?
Feiten uit het leven van een surrealist:
In zijn pubertijd had hij de traumatische belevenis: Zijn geliefde moeder verdronk zich om onnavolgbare redenen in de Sambre! Deze gebeurtenis begeleidde hem bij zijn normale leven.
Als student leerde hij een heel mooi meisje kennen. Het werd zijn vrouw, zijn model, zijn muse voor het leven.
Zij leefden gewoon, zoals “Jij en Ik”, bijvoorbeeld: Zij bewoonden 24 jaar lang de benedenverdieping van een onopvallend huis aan de Rue Essegem.
Hier voerden zij hun burgerlijk bestaan, Brussel hebben ze bijna niet verlaten.
Andere feiten:
Tot de dood van zijn Jette blijft een onvoltooid schilderij op de ezel staan. 19 jaar staat het daar. 1986 sterft de muse en legt zich dan naast hem in het graf.
André Breton heeft de grote kunstenaar geeerd met de gedenkwaardige woorden: “Wat is het surrealismus? Dat is een koekoeksei, dat met medeweten van René Magritte in het nest gelegd wordt.”
Ja, het ging de hele tijd over René Francois Ghislain Magritte (1898 -15.08.1967), de grootse belgische schilder van her surrealisme.
Laten we toch een beetje normaal zijn, zoals Magritte!
(Vertaling: Henk Rietberg)
